१५ चैत्र २०८०, बिहीबार

सहकारितामा सहकार्य

२३ चैत्र २०७२, मंगलवार
सहकारितामा सहकार्य

ab maharjan copy

हामी नारी हौं । अरुको खुसीमा रमाउन सक्छौं । हाम्रो कोमल मन अरुको ओठको हाँसो बनेर मुस्कुराउँन सक्छ । सुन्दरता त मानिसको भित्रि ज्ञान, सीप र असल व्यवहारमा हुन्छ ।

आजका स्मार्ट महिलाले सोचमा परिवर्तन ल्याउन जरुरी छ । आफू भित्र भएको सुन्दरतालाई पहिचान गरि त्यही अनुरुप प्रस्तुत हुन सक्नुपर्छ । सगरमाथामा पहिलो पाइला टेक्ने महिला नेपालीनै हुन । पासाङ ल्हामु शेर्पा आफु मरिन । तर, नेपालीको नाम र सान बिश्व सामु चिनाइन । सिएनएन हिरो भएर होस् अथवा अरुनै कृतिमानी कायम गरेर । हाम्रो देशलाई विश्व सामु चिनाउन महिलाको योगदान कम्ति छैन ।

त्यसकारण सबैको हातेमालो आवश्यक छ । एकअर्कालाई माया गरौ । सकारात्मक सोचको बिकास गरौं । सम्बृद्ध समाज र देश बिकासका लागि महिलाले आफ्नो ठाउबाट ठुलो योगदान गरिरहेका छन । पुरुष सरह वा कतिपय बिषयमा त त्यो भन्दा अझ माथि उठेर महिलाले योगदान गरिरहेका छन । परिवार मात्र सम्हालेका छैनन् । समाजको अगुवाई समेत गरिरहेका छन ।

एक्लो प्रयास संसारमै सुन्य मानिन्छ, तर सहयोगी मन र साथले अघि बढेमा पक्कै सफलताको स्वाद चाख्न पाइन्छ । सन् १९१० मार्चमा डेनमार्कको राजधानी कोपनहेगनमा १६ देशका करिब एक सय महिला अधिकारकर्मीहरुले महिला विरुद्धको सामाजिक सोचमा परिवर्तन हुनुपर्छ । सामाजिक, आर्थिक तथा राजनीतिक क्षेत्रमा पुरुष सरह महिलाले पनि समान अधिकार पाउनुपर्छ भनेर सामुहिक आवाज उठाएका थिए । त्यसैको बलमा आज नारी अधिकार सम्बन्धी विभिन्न निकाय हरु गठन भएका छन । हामी १०६ औं अन्तराष्ट्रिय नारी नारी दिवससम्म आइपुग्दा तुलनात्मक रुपमा महिलाको पहुँचम अकासिएको छ । संसदीय ब्यवस्थामा सभामुख ठुलो महत्वको पद हो । रोल्पाली चेली ओनसरी घर्ति आज संसद हाकिरहेकी छन । कानून बनाउने र त्यसलाई कार्यान्वयन गराउने निकायमा भएको महिला सहभागिताले भोलिको सुखद संकेत गरेको छ । महिला मैत्रीभावको बिकास भएको छ ।

राष्ट्रपति जस्तो उच्च ओहोदामा महिलानै छन । विद्यादेबि भण्डारी गणतन्त्र नेपालको दोस्रो राष्ट्रपतिको रुपमा शितल निवास छिर्दा पक्कै नेपाली महिलाको शिर उचो भएको छ । विश्वका लागि इष्र्यालाग्दो यो सफलता नेपालमा सम्भव भएको हो । अरुले पनि सिको गर्नुपर्छ । हाम्रो सामाजिक व्यवस्थाले महिलालाई जति नै होच्याए पनि महिला बिना पुरुष अपूर्ण छ । आजको स्मार्ट नारी सुपर वर्कर, सुपर मम्मी, परफेक्ट वाईफ बनेर घर परिवार देखि समाज र राष्ट्र हाकिरहेका छन । परिवार मात्र होइन, समाज व्यवस्थित गर्ने भुमिकामा छन ।

समाजका हरेक इकाईहरुमा महिला सहभागिता बढ्दो छ । कृषि, ब्यापार, राजनीति, समाजसेवा मा मात्र होइन । पछिल्लो समयमा सहकारी क्षेत्रमा पनि उल्लेखनिय ढंगले महिला हस्ताक्षर बढेको छ । त्यो निर्णायक र नेतृत्व तहमै स्थापित भएको छ । महिलाद्धारा संचालित सहकारी सयौं छन । सफल र उत्कृष्ट पनि । सहकारी क्षेत्रमा महिला सहभागिता पुरुषको तुलनामा इष्र्यालाग्लो ढंगले बढेको छ ।

तर, दुर्भाग्य निर्णायक तहमा भने अझै ३३ प्रतिशत मै अल्मलिएर बसेका छन् । महिला÷पुरुष एकरथका दुई पाङग्रा हुन । एकअर्काको अस्तित्व स्कीकारे मात्र समाज अघि बढ्छ । सहअस्तित्वको भावनाले मात्र मानव अधिकार बराबरी हुन्छ ।
म एउटा महिला सहकारीकर्मी भएपनि हरेक क्षेत्रमा महिला र पुरुषको सहभागिता बराबरी होस् भन्ने चाहन्छु । आर्थिक स्वतन्त्रता प्रदान गर्न सक्ने सामाजिक कृयाकलाप पुरुषका लागि मात्र सुरक्षित रहेका छन् । आर्थिक कुराको जिम्मेवारी महिलालाई दिनुहुन्न भन्ने परिवेश बोकेको समाज पनि यहि छ । धनकी लक्ष्मी भनेर महिलालाई नै पुज्ने सस्कृति पनि यहि समाजमा छ ।

५९ औं सहकारी दिवसको थिम अनुसार आम महिलाको आर्थिक विकास गरी आर्थिक रुपमा सम्पन्न सभ्य समाजको परिवर्तन तर्फ राज्य र स्वयम महिलाको ध्यान केन्द्रीत हुनु आवश्यक छ । सामाजिक रुपान्तरणका लागि समेत महिला र पुरुषको समान हक अधिकार हुनु आवश्यक छ । मानव अधिकार पनि बराबर हुनुपर्छ । हरेक महिलाले आफ्नो स्थान आफै बनाउन सक्नुुपर्छ । अधिकार दिइएन भनेर हुदैन । आफ्नो अधिकारको लागि आफै लड्न सक्नुपर्छ । आर्थिक रुपमा सक्षम भए आत्म विश्वास बढछ । हाम्रो समाजमा आर्थिक सम्पन्नताको सुचकले परिवार र समाजको अगुवा समेत बनाउछ । त्यसैले सहकारी मार्फत आर्थिक हैसियतमा बृद्धि गरेर महिलाले सक्षमताको परिचय दिन सक्नुपर्छ ।
महिला अधिकार मात्र होईन अब मानव अधिकारका लागि महिलाले सामुहिक आवाज उठाउन आवश्यक छ । अन्तमा ५९ औं सहकारी दिवसले ‘आर्थिक विकास र सामाजिक रुपान्तरणका लागि सहकारी’ को नारा अघि सारेको छ । यो नारा महिला सहकारीकर्मीका लागिसार्थक बनोस । सफल होस् ।
जय सहकारी ।

अभिलेख

लोकप्रिय